Tueis
Taxus baccata
Taxaceae
Àutri noum : Liéu, Ife, Aubre-de-vido, Ourmin, Bos-de-la-santo-Baumo.
Noms en français : If, If commun.
Descripcioun :Lou tueis, aubre que se rescontre dins li relarg umide de colo, èi pas di mai coumun. Defèt es esta derraba pèr li païsan que si fueio soun proun empouisounanto pèr li bèsti. Se recounèis à la coulour roujo de soun pège e à si fueio en aguio, bèn verdo dessubre e mai claro dessouto. Li pèd mascle e femello soun diferènt. Li femello porton, au mes d'avoust li "fru" roujo (arile) .
Usanço :La planto es empouisounanto dins tóuti si partido aleva l'arile roujo qu'èi poussible de manja pèr eisèmple en counfituro. Avisas-vous de pas garda la grano negro (fotò) ! D'ùni produ chimi dóu tueis soun estudia que poudrien èstre bon pèr lucha contro lou cancèr (taxol).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Taxus
Famiho : Taxaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Colo
- Basso mountagno
- Ribiero
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Taxus baccata L., 1753
Multiplicanto-courounado
Glebionis coronaria
Asteraceae Compositae
Autre noum : Multiplianto.
Noms en français : Chrysanthème à couronnes, Chrysanthème comestible.
Descripcioun :La multiplicanto-courounado nous vèn de la ribo de mediterrano (bessai de Corso mounte èi terrenalo). Se rescountro dins lis ermas, escoumbre e en ribo de camin. I'a dos meno, uno touto jauno, coume eici e uno emé lou couor blanc. Se recounèis majamen à si bratèio membranouso, si ligulo jauno e sis akène trigono. Se destrìo de Glebionis segetum que trachis dins li blad e qu'a li fueio bèn mens descoupado.
Usanço :Li fueio soun manjado en Chino, au Japoun e en Courèio, pèr eisèmple soun boutado dins la soupo en fin de cuecho.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 120 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Glebionis
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino estenoumediterrano
Ref. sc. : Glebionis coronaria (L.) Cass. ex Spach, 1841